Ψαρά

Τα Ψαρά είναι νησί του Βορειοανατολικού Αιγαίου, βορειοδυτικά της νήσου Χίου, έδρα του Δήμου Ηρωικής Νήσου Ψαρών, της περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Έχει έκταση 40 τ.χλμ. και το μήκος των ακτών του υπολογίζεται στα 45 χιλιόμετρα. Ο πληθυσμός του νησιού, κατά την απογραφή του 2011, ήταν 446 κάτοικοι. Τα Ψαρά είναι γνωστά κυρίως από τη μεγάλη καταστροφή που υπέστησαν το 1824, κατά τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα εναντίον των Τούρκων. Το πάθημα των Ψαριανών εντυπώθηκε στον χαμένο σήμερα πίνακα του Νικόλαου Γύζη Η Δόξα των Ψαρών, σε ωδή του Κάλβου και σε επίγραμμα του Διονυσίου Σολωμού.

Το νησί ήταν γνωστό στην αρχαιότητα με το όνομα «Ψύρα» ή «Ψυρίη» ή «Ψυρία». Η αρχαιότερη γνωστή μαρτυρία είναι η Οδύσσεια του Ομήρου όπου αναφέρεται ως Ψυρίη, στη διήγηση του Νέστορα, στο επεισόδιο του «Νόστου». Αναφέρεται επίσης από τον Στράβωνα ως «τα Ψύρα». Με την ίδια ονομασία αναφέρεται και σε έργο του 11ου αιώνα (του Ευσταθίου Θεσσαλονίκης που απέδωσε στα ελληνικά την «Περιήγηση της Οικουμένης» του Διονυσίου του Περιηγητή) και εκεί σημειώνει «Ψυρία δε νησίδιον, Χίου φασίν απέχον σταδίου ογδοήκοντα λιμένα έχον νηών είκοσι, λέγεται δε και ουδετέρως τα Ψύρα».